Węgiel kopalny gdzie w Polsce znajdują się jego największe złoża – w Polsce przez wiele lat był traktowany jak złoto. Bardzo dużo sektorów gospodarki przemysłowej napędzane było właśnie wydobyciem węgla. To właśnie przemysł wydobycia pośrednio sprawił, że niektóre regiony w Polsce były w przeszłości traktowane jako priorytetowe. Jednak przyszłość węgla nie zapowiada się tak kolorowo, jak jeszcze kilkanaście lat temu ogłaszały władze naszego kraju. Z roku na rok zasoby kurczą się, a przemysł górniczy przez cały czas czuje widmo nieekologicznego procesu wydobywczego, które ma znamienny wpływ na środowisko. Jak kształtuje się przyszłość Polskiego węgla? Gdzie w Polsce znajdują się największe złoża węgla kopalnego? Jak wygląda rzeczywistość wydobycia węgla w obliczu planów? Jak wygląda wydobycie węgla w całej Europie i czy Polska ma przygotowaną alternatywę w przypadku braku tego surowca?
Gdzie znajdują się największe złoża węgla kopalnego?
W Polsce największe złoże węgla kamiennego obecne są w Górnośląskim Zagłębiu Węglowym, a także Lubelskim Zagłębiu Węglowym. W przeszłości równie bogatym w złoże było Dolnośląskie Zagłębie Węglowe. Na ten moment górnictwo wciąż jest istotną gałęzią przemysłu, która w najbardziej aktywnych rejonach skupia w sobie siłę roboczą w liczbie ponad 83 tysięcy osób. Jak zatem widać, w skali Polski, branża górnictwa jest popularnym zawodem. Jak wygląda wydobycie węgla w Polskich kopalniach? W pierwszym kwartale 2020 roku średnie miesięczne wydobycie węgla sięgało około 5 milionów ton węgla, podczas gdy sprzedano zaledwie 4 miliony. Choć aż milion ton wciąż pozostaje do dyspozycji branży górniczej, tak wysoka sprzedaż jest bardzo dobrym wynikiem, biorąc pod uwagę fakt, że pod koniec 2019 roku zapas węgla kamiennego, który nie został dotąd sprzedany wynosił ponad 6 milionów ton. Jak kształtuje się udział regionów bogatych w surowiec w całym kraju? Zagłębie lubelskie posiada 10 złóż, jednak tylko w jednym węgiel jest wydobywany. Znajduje się tam około 20% całkowitych zasobów węgla. Górny Śląsk króluje na liście regionów z największą liczbą aż 140 złóż węgla. Jednak nie wszystkie są aktywnie wykorzystywane – jedynie 45 złóż podlega ciągłej eksploatacji. Do 2000 roku wydobywano węgiel również na terenie Zagłębia Dolnośląskiego, jednak w tym regionie notujemy zaledwie 1% całkowitych Polskich złóż węgla.
Jak wygląda wydobycie węgla w Polsce?
Od pewnego czasu w mediach głośno jest o tym, że wydobycie węgla staje się coraz mniej intratnym interesem dla Polskiej gospodarki. Potwierdzeniem tej tezy są wyniki finansowe branży górniczej. Rok 2019 to strata rzędu pół miliarda złotych. Z czego bierze się rentowność kopalni? Z jednej strony wpływ na to ma bardzo duża konkurencja na rynku światowym węgla. Polska sprowadza węgiel z takich krajów jak Rosja czy Australia ze względu na fakt, że jest on znacznie tańszy niż Polski surowiec. Z drugiej strony koszty zatrudnienia tak wielu osób oraz coraz większe koszty wydobycia generują olbrzymie straty. Już ponad 40 lat minęło od czasu, kiedy wydobycie węgla przeżywało swój rozkwit. Na przestrzeni tego czasu poziom wydobycia konsekwentnie spada. O kryzysie branży wydobywczej przemawiają również ogromne różnice pomiędzy planami wydobycia a realizacją tych celów. Choć rok 2019 nie był tak tragiczny pod tym względem (61.9 milionów ton wydobyto w obliczu planu wydobycia na poziomie 65 milionów) to inne lata wyglądały znacznie gorzej. Jako przykład możemy podać rok 2000, w którym to zakładano wydobycie na poziomie 195 milionów ton, podczas gdy faktycznie wydobyto zaledwie 102 miliony ton węgla.
Jak wygląda wydobycie węgla w Europie?
Ostatnie kilkanaście lat to duża transformacja gospodarki energetycznej w całej Unii Europejskiej. Coraz więcej państw rezygnuje z wydobycia, czego przykładem mogą być Niemcy, Włochy, Hiszpania, Austria, Holandia czy Irlandia. Kraje, które wciąż wydobywają węgiel jak Czechy czy Ukraina cierpią z powodu powoli kończącego się złoża węgla. W Polsce obecnie obserwować możemy największe złoża w całej Unii Europejskiej, jednak ten stan nie będzie trwał wiecznie.
Jak wyglądają prognozy sektora górniczego w Polsce?
Europa odchodzi od węgla ze względu na brak rentowności kontynuowania tego segmentu gospodarki. W Polsce sytuacja wygląda identycznie, co w obliczu pesymistycznych prognoz (spadek wydobycia o 35% zmusza do podjęcia radykalnych decyzji dotyczących kopalń w Polsce. Dlatego też w 2020 roku Polski rząd podjął decyzje o wygaszaniu branży wydobycia węgla kamiennego w ciągu najbliższych 30 lat. Już począwszy od tego roku będą miały miejsce pierwsze zamknięcia kopalń, między innymi w Rudzie Śląskiej. Na przestrzeni następnych lat kolejne kopalnie będą zamykane a szczegółowy plan i harmonogram wygaszania branży jest dostępny na rządowych stronach internetowych. Polska obecnie będzie musiała większą uwagę skupić na odnawialnych źródłach energii. Początki będą ciężkie, dlatego już teraz Polska decyduje się na dofinansowanie instalacji paneli fotowoltaicznych, które zasilają Polskie gospodarstwa domowe w prąd.
